"Zaman Yönetimi Değil, Enerji Yönetimi: Modern Çalışma Hayatının Yeni Paradigması"
"Sürdürülebilir Sağlıklı Yol Haritası: Slow Productivity Manifestosu"
Bu blog yazısını, bana gelen bir soru üzerine hazırladım.
Soru:
Zaman yönetimi insanı bir psikolojik sıkıntıya sokar mı? Yani şunu demek istiyorum: Zamanı yöneteyim derken "şunu da yapmam lazım, bunu da yapmam lazım" stresi insanı sarmaz mı? Bende mesela hep bir şeyler yapmalıyım düşüncesi vardı, bunu çok zor attım, hatta belki de atamadım. Hep bir şeylerin eksik olduğu ve hep harekete geçmek zorunda olduğum duygusu kendimi kötü hissettiriyor. Zaman yönetimi de buna daha çok sebep mi olur yoksa azaltır mı acaba?
Zaman yönetimini salt zaman yönetiminden ziyade enerji yönetimi olarak görmek lazım.
Yani:
Zaman yönetimi dışsal faktörlere odaklanır (program, son teslim tarihi ve görevler gibi),
enerji yönetimi ise içsel faktörlere odaklanır (fiziksel, zihinsel ve duygusal durum).
Zaman yönetimi tüm görevlere aynı enerji dağılımını öngörürken,
enerji yönetimi, kişinin doğal ritmine ve zihinsel durumuna göre enerjisini ve odağını yönetmeyi hedefler.
Pratikte tek cümle ile bu şöyledir:
Nicelikten ziyade nitelik.
Yani,
Cal Newport'un dediği gibi "slow productivity" — Yavaş Üretkenlik: Hızlı çalışıp her şeyi bitirmeye çalışarak tükenmişlik sendromuna girmek yerine, yavaş ve dengeli ilerleyerek uzun vadeli enerjini korumak.
Enerji yönetimi sağlıklı olduğu zaman odak süresi de uzun oluyor: Peki enerji yönetimi açısından optimizasyonları, iyileştirmeleri nasıl yapabiliriz?
Öneriler basit:
Fiziksel ve mental sağlık: Yani uyku, sağlıklı beslenme, hareket ve spor, minimal düzeyde sosyal medya kullanımı ve haberler, yazma rutini, doğada yürüyüş.
Şahsi deneyimlerim:
Günde odaklı 4-5 saat çalışıyorum. Çalışmalarımı enerji düzeyime göre ayarlıyorum. En zor işlerimi sabah saatlerine göre ayarlıyorum.
Gün içinde sadece 3-4 madde üzerinde çalışmalarımı yapıyorum.
Mutlaka dinlenmek için zaman ayırıyorum. Sağlıklı dinlenmek ≠ telefon veya tv başında zaman geçirmek.
Heyecanlı bir şekilde plan yaparken bir projeyi 2 ayda bitirmeyi düşünüyorsam, +2 ay daha ekliyorum. Amaç kendini at yarışçısına çevirmek değil. Yani projeyi bitirdikten sonra tükenmişlik sendromuna girmektense, yavaş bitireyim, uzun vadeli başka işlerimi de yapayım.
Haftalık ve aylık görevlerimin %60'ını gecikmeli bitiriyorum. Hiç de sorun etmiyorum :) Amaç geç de olsa bitirmek. "E o zaman niye plan yapıyorsun?" diyebilirsiniz. "Hayır" diyebileceğim şeylerin süzgecini oluşturmak için. Plan yapan insan en özgür insandır. Çünkü plan yaparak yapmak istediklerini yazıyor. Ama plansız insan sağa sola savrulmaya meyilli, daima istemediği işleri yapan insandır… Sosyal medyada, online eğitimlerimde bu kadar uzun süreli varlığımı sürdürebildiysem yavaş, planlı ve sağlıklı üretkenlik sayesinde oldu.
Sağlıklı üretkenlik derken: Enerji yönetiminin en temel, olmazsa olmaz maddesi uykudur. Uyku takibini 5 senedir yapıyorum. Gece uykumu alamadıysam gündüz 30 dakika kestiriyorum veya o gün daha erken uyuyorum.
Yediğime içtiğime dikkat ediyorum. Mide ve beyin arasında direkt ilişki var. Trash inside, trash outside… Bu hem mental hem de fiziksel bağlamda böyledir.
Yıllardır haber izlemiyorum. Haberlerin %90'ı olumsuz haber. Dünyada bu kadar olumsuz şeyin olmasından kaynaklı değil bu arada; negatif haberlerin viralitesi yüksek olduğu için bu kadar negatif şey pompalanıyor. E sonuç? Benim ruh halim gereksiz yerde etkileniyor. Ne gerek var?
Bu kadar sosyal medyada içerik üretmeme, sosyal medya sayesinde gelir elde etmeme rağmen gün içinde sosyal medya için ayırdığım zaman 35-40 dk. Sınırlayıcı uygulamalar sağ olsun. İlk başta alışmak zor ama zamanla alışıyorum. Paylaşmak istediklerimi önceden planlıyorum ve tek seferde paylaşıyorum.
Doğada yürüyüş. Şehir hayatı mental olarak insanı ciddi etkiliyor. Kalabalık bir sokakta 5 dakika yürümenin mental maliyeti şöyle: bilişsel fonksiyonlar geriliyor, hafıza zayıflıyor, psikolojik dayanıklılık zayıflıyor. Fakat doğada yürüyüş tam tersini tetikliyor. O yüzden zorunlu olarak haftada 4 gün sahilde, yeşilliğin içinde soğuğa, yağmura rağmen yürüyüş yapmaya çalışıyorum.
Özetle:
Zaman yönetimini enerji yönetimi üzerinden yapın. Enerjinizi, yani odağınızı, yani verimliliğinizi sağlıklı tutmak için SAĞLIKLI alışkanlıklara yönelin.
Öneriler basit ama bilmek ve yapmak arasında irade mesafesi vardır.
Bazı ailelerde babadan oğula geçen, hatta psikolojide tek başına çalışma alanı olarak bile görülebilen bir durum bu. Bu etkili ayırt edici paylaşım için çok teşekkür ediyorum. Ailecek enerji yönetimi konusunda başarısız olma benim toplumumda aksiyon alınması gereken bir konudur.