Bu yazıyı takipçimin sorusu üzerine hazırladım. Sorusu şöyle:
Ders dinlerken veya okurken bir yerden sonra kopuyorum ama ne zaman koptuğumu anlayamıyorum bile. Ne yapabilirim?
Ders dinlerken bir yerden sonra kopuyorsanız sebepleri şunlar olabilir:
1 - Anlama zorluğu. Anlatılan konu sizin için zor bir konu olabilir. Haliyle anladığınız kadarını takip edebilirsiniz. Sonrasında odak kopar.
Çözüm: Şahsen böyle durumlarda müfredatı inceleyip, birkaç farklı kaynaktan aynı konuyu dinleyeme çalışıyorum. Konuları daha iyi sindirebilmek için konunun alt kırılımlara bakmaya çalışıyorum. Zor veya büyük herhangi bir konuyu ne kadar çok parçalarsak, sindirilmesi o kadar kolay oluyor.
2 - Yorgunluk. Uyku probleminiz varsa bu tarz kopukluklar maalesef normalleşiyor. Öğrenme sürecinde en önemli ve temel ihtiyaç iyi bir uyku. Çünkü bilgi uyku esnasında beynimizde arşivleniyor ve uzun vadeli hafızaya gidiyor.
Çözüm: Uyku takibi. Ben üç senedir uykumu takip ediyorum. Bunu şahsen Apple Watch’teki Sleep Cycle uygulaması sayesinde yapıyorum. Uyku takibinizi fiyatı uygun olan bilekliklerle de yapabilirsiniz. Denedim, gayet iyi sonuçlar veriyor.
Sonuçta bu bir yatırım, ve çıktısı iyi olan bir yatırım. Üç sene önce uykumu takip etmeye başladığım zaman uyku düzenim %30 lardaydı. Şu an %90'ın üzerinde ve haliyle odak dahil olmak üzere hayatımın tüm alanlarını olumlu bir şekilde etkiliyor.
3 - Bilgi yoğunluğu. Aynı anda çok fazla bilgiye maruz kalıyorsanız, belli bir yerden sonra algı kapanıyor ve beyin Diffused / Default (dağınık odak) moda mecburen giriyor.
Çözüm: Çalışmalarınızın arasında yapacağınız molalarınızda iyi bir şekilde dinlenme yapmak. Telefonunuza bakmamak, mümkün mertebe pencereden dışarıya, uzaklara bakmak veya biraz yürüyüş yapmak. Burada önemli olan beynimizi Diffused Mode’da (dağınık mod) bırakmak.
4 - Dikkat dağıtıcıların çok olması. İçsel ve Dışsal dağıtıcıları halletmedikçe sürekli dağılırsınız ve eski odağınıza geri dönmeniz en az 11 dakikanızı alır.
Çözüm: Dışsal dağıtıcılardan kurtulmanın yolu dış sesleri kesen kulaklıkları takmak ve odağınızı sağlayacak sesleri dinlemek. Bu konuda Endel ve Brain.fm uygulamaları çok iyi bir sonuç veriyor. Şahsen ikisini de kullanıyorum ve objektif bir şekilde performansım arttırıyor.
İçsel dağıtıcılardan, yani iç kaygılardan kurtulmanın yolu ise onları bastırmak yerine tek tek defterinize yazıp, üzerinde biraz düşünmek. Olası çözümleri yazmak, yani problem çözülebilir bir şey olduğunu görmek. Bu çalışmayı yaptıktan sonra birkaç dakika derin nefes egzersizini yapıp, işime koyuluyorum ve genelde sorunsuz bir şekilde 1 bazen 2 saat bölünmeden çalışabiliyorum.
5 - Öğrenme stillerine uygun olmayan içerik: Herkesin öğrenme tarzı farklıdır. Kimileri görsel, kimileri işitsel, kimileri kinestetik (hareketle) öğrenir. Eğer sunulan bilgi sizin öğrenme stilinize uymuyorsa, anlama konusunda zorluk çekebilirsiniz ve sonuç olarak dikkatiniz dağılabilir.
Çözüm: Kendi öğrenme stilinizi keşfetmek önemli. Eğer henüz keşfedemediyseniz, eski başarılarınızı inceleyin. Onları nasıl elde ettiniz, ne gibi teknikleri kullandınız onları hatırlamaya çalışın.
Eğer öğrenme stilinizi veya stillerinizi biliyorsanız öğrendiğiniz her şeyi ona uyarlamaya çalışın. Şahsen zihin haritaları çok kullanıyorum dolayısıyla okuma yaparken veya yeni herhangi bir şey öğrenirken mutlaka bu metodu kullanıyorum. Öğrenmem ve yeni bilgileri hatırlamam çok daha kolay oluyor.
6 - Motivasyon eksikliği: İlgilendiğiniz bir konu üzerinde çalışırken genellikle daha odaklı olursunuz. Fakat ilginizi çekmeyen bir konu üzerinde çalışırken odaklanmanız zorlaşabilir. Motivasyon, öğrenme sürecinde çok önemlidir.
Çözüm: Öğrendiğiniz yeni konuları kendi ana hedefinizle bağlamaya, bağdaştırmaya çalışın. Bu bağlantılar direkt veya dolaylı olabilir. Önemli olan bir şekilde ana hedef(ler)inize bağlantı, alaka kurmak. Çünkü yeni bilgi ne kadar çok sizinle veya hedefinizle ilgili olursa, aklınızda kalıcılığı o kadar daha yüksek olacaktır ve öğrenme sürecinizde daha motive olacaksınız.
7 - Sağlıksız beslenme: Yetersiz ve/veya dengesiz beslenme, beyin fonksiyonlarını ve dolayısıyla odaklanma yeteneğini olumsuz etkiler.
Çözüm: Yeme içme ile ilgili Farkındalık. Ne yiyorsak O’yuz. Sağlık = Doğru Beslenme. Hastalık = Yanlış Beslenme. Genel olarak Lifestyle, yani hayat tarzımız bu anlamda önemli.
8 - Stres ve Anksiyete: Stres ve anksiyete, öğrenme ve konsantrasyon sürecinde önemli engellerdir. Aşırı stres veya endişe durumunda, beyin önceliğini tehlike algısına verir ve bu durum konsantrasyonumuzu ve öğrenme yeteneğimizi zayıflatır.
Çözüm: bu konuyla ilgili Andrew Huberman’ın önerilerini takip etmeye çalışıyorum:
Sabahları soğuk duş
Haftada en az 1-2 defa orman veya park yürüyüşü
Mümkün olduğu sürece gün batımını ve gün doğumunu gözlüksüz 5-10 dakika seyretmek.
Ve sabah uyanır uyanmaz ilk 2 saat hiçbir şekilde telefona bakmamak
9 - Dehidrasyon: Yeterli su tüketmemek beynin düzgün çalışmasını engelleyebilir. Dehidrasyon, enerji düşüklüğüne, halsizliğe ve konsantrasyon kaybına yol açabilir.
Çözüm: Günde en az 8 bardak su içmeye özen gösterin. Araştırmalar, yeterli su tüketiminin beyin fonksiyonlarını desteklediğini göstermektedir. Bu arada açlık ve susuzluk beynimize aynı sinyalleri gönderiyor. Acıkınca su içmeyi deneyin, yüksek ihtimal açlık hissi ötelenecektir.
10 - Bağlantı: Öğrendiğimiz yeni bilgileri eski bilgilerimizle bağlayamadıkça, bağlantı kuramadıkça, belli bir yerden sonra odak kopuyor, çünkü öğrenilenler birbirinden kopuk olduğu için mantıklı, dolayısıyla gerekli gelmiyor. (Okulda öğrenilen bilgilerin çoğu bu yüzden unutuluyor)
Çözüm: bilgileri bütünsel olarak anlamaya, algılamaya, noktaların arasındaki bağlantıları kurmaya çalışın. Bağlantıları göremediğiniz zaman onları araştırın, sorun.
Bu anlamda en önemli beceri sentezleyebilme becerisidir. Yani öğrendiğimiz bilgilerin arasındaki bağlantıları görmek ve o bağlantılar sayesinde yeni fikirleri üretebilmek. Bunu yapabiliyorsak öğrenmeyi doğru yapıyoruz demektir.
Önerileriniz o kadar değerli ki hemen genç arkadaşlarımla paylaşmak istedim. Özellikle beslenme, susuzluk ve uykunun odaklanmaya olan etkisini vurgulamanız çok iyi🙋🏻♀️
Çok teşekkür ederim böyle kıymetli, emek verilerek elde edilmiş bilgileri paylaştığınız için